مقدمه استاد علامه حسنزاده آملي
«بسِمْ اِﷲّاِلِرَّحمْٰن اِلرَِّحيم ،الحْمَدْﷲُِِّ رِ ِّبَ العْٰالمَين»
« اتلُْ مُاأوُ إَليِكََْم نالَكْ ِ تِٰابِ و أَق مَاِلصَّلوٰ ةإ نََِّالصَّلوٰة تنَهَْى عنَ اِلفْحَ شْٰاء ِوالَمْنُكْرَ وِ لَذَ ِكرْاﷲُّ ِ أكَبرَْ وُاﷲَّ يعَُلْ مَمُاتصَـْنعَوُن[1]». نمـاز عبـادت جمعـي دارد، كـه عبـادات تكـويني همـةموجودات از جماد و نبات و حيوان و غيرها را دارا است و جامع عبادت قلبي و عقلي كـه تشريعي است نيـز هسـت. عـلاوه اينكـه از جهـت ديگـر، عبـادت جامعـه اسـت زيـرا كـه خاصيت زكوة و حج و جهاد و صوم[2] و غيرها را دارد:
اما زكات: چون محك[3] محبت است و گذشتن از ملك خويش در راه دوست و فنـايخويش در نماز ظاهر ميشود، در وقتي كه در «مٰالكِِ يوَمْ اِلدّٖين» تصديق قلبـي كنـي. امـاصوم بـه جهـت ايـن كـه مفطـرات[4] روزه در نمـاز حـرام اسـت، عـلاوه صـمت[5] از كـلاممخلوقين لازم است. اما حج براي اين كه توجه ظاهري به كعبه ظـاهري مـيكنـي ، از دور توجه ميكني اما در عوض توجه به كعبه حقيقي مينمايي كه عبارت از دل است كـه درعالمِ بدنِ انساني به منزلة كعبه است و به منزلة بيتالمعمور اسـت در آسـمان چهـارم و بـه
صلات، معراج مؤمن، معراج عشق
منزله عرش است. اما جهاد زيرا كه جهاد با نفس اماره است كه جهاد اكبر اسـت ، و قس مالَم يقُل[6].
همانگونه كه خلقت جميع كلمات كتاب هستي بر اساس علّـت و حكمـت اسـت كـهعالم يعني علم انباشته رويهم، زيرا كه صنعِ حكيمِ علـي الإطـلاق اسـت و حكـيم، قـول وفعلش همه حكمت و حكيم است: « يسٰو اَلقْرُآ نْاِلحْكَيٖم[7]». همچنين همة احكام شرع براساس حكمت و مصلحتاند و تشريع از متن تكوين برخاسته است. و همانگونـه كـه هـريك از صنايع آدمي را برنامه و دستور خاصي است كه اگر بـه قـدر يـك ميكـرون از آنسرپيچي كنند دچار سقوط و تباهي و نابودي ميشوند، انسان نيز در مسـير تكـاملي خـوداين چنين است.
كتاب شريف بسيار گرانقدر و ارزشمند «اسرار الصلوت»، از قلم توانا و رصين و متـينعالم مربي نفوس مستعده، استاد حائز به منقبتين[8] علم و عمـل، حجـت السـلام والمسـلمين حضرت مستطاب جناب حاج آقا شـيخ مهـدي سـمندري نجـف آبـادي، أيـده اﷲ سـبحانهبإلقاءاته السبوحية در موضوع خود حائز اهميتي خاص است كه با سـبكي شـيوا و روان ووزين، و اسلوبي رسـا و شـيرين و دلنشـين بـه منصـه[9] ظهـور رسـيده اسـت. و در حقيقـت مأدبهاي مشحون از مائدههـاي آسـماني اسـت كـه نفـوس شـيفته و شـيقه بـه كمـال از آن مغتذي[10] و بهرهمندند. و إن شئت قالت: شجره طي به طوبائي است كـه «أصَـْلهُٰ اثابـِ تٌوَ مقدمه “# فرَعْهُٰ افيِ السَّمٰ اءِ ِ(۴٢) تؤُ ٖأ ُ هَُٰا َّ حيٖنٍ بإذِِ نْرِبَِّ هٰا(۵٢)[11]« خداي سـبحان وعـده فرمـوده است:» ن ِإ اّٰلٰا نضُ يعأُجَرْ مَنَ أْحَْسْنَ عَمَُلَاٰ [12]».
حسن حسنزاده آملي
قم، 23 ذي القعده 1420 هجري قمري برابر با 10/12/1378 هجري شمسي
[1] سوره عنكبوت (29)، آيه (45).
[2] روزه.
[3] آزمودن و امتحان كردن.
[4] جمع مفطر. آنچه روزه را باطل ميكند.
[6] نگفتهها را به گفتهها قياس كن.
[7] سوره يس (36)، آيه (1 و 2).
[8] كار نيكو كه موجب ستايش شود.
[9] جاي ظهور.
[10] پرورش يافته.
[11] سوره ابراهيم (14)، آيه (24 و 25).
[12] سوره كهف (18)، آيه (30).